Το Μαλακασιώτικο ρέμα χωρίζει τα Χάσια από την Πίνδο και τροφοδοτεί με τα νερά του τον Πηνειό. Δυτικά του ρέματος και στην ίδια περίπου ισοϋψή, τέσσερα ορεινά χωριά απλώνουν τα σπίτια τους στις πλαγιές της Πίνδου. Το βορειότερο και μεγαλύτερο από αυτά είναι το Μαλακάσι ενώ η Καλομοίρα είναι το νοτιότερο. Ενδιάμεσα συναντάμε τα μικρότερα χωριά Ματονέρι και Αμπελοχώρι.

Όλα τους χωριά με ιστορία και παράδοση που άντεξε στο χρόνο, σήμερα ακολουθούν τη μοίρα όλων των ορεινών χωριών μας. Λιγοστοί οι κάτοικοι το χειμώνα, αρκετοί οι παραθεριστές το καλοκαίρι.

Τα τελευταία χρόνια μέσω Ευρωπαϊκών προγραμμάτων γίνονται προσπάθειες ανάπτυξης του ορεινού τουρισμού, χωρίς όμως σπουδαία αποτελέσματα. Γεγονός είναι ότι η περιοχή είναι όμορφη και μπορεί να γίνει εύκολα προσπελάσιμη καθώς βρίσκεται κοντά στην Εγνατία οδό. Σήμερα ένας στενός και όλο στροφές δρόμος οδηγεί στην Καλομοίρα και από εκεί φτάνει μέχρι το Αμπελοχώρι (μέχρι πρόσφατα το τελευταίο κομμάτι του δρόμου ήταν χωμάτινο).
Από ορειβατική σκοπιά είναι τόπος άγνωστος. Υπάρχουν μόνο χωματόδρομοι που εξυπηρετούν τους αγρότες και τους κυνηγούς. Θα μπορούσαν να σηματοδοτηθούν και να αναδειχτούν αρκετά μονοπάτια προς τον ορεινό όγκο του Δοκιμίου αλλά και σύντομες πεζοπορικές διαδρομές μέσα στα όμορφα δάση βελανιδιάς και πεύκου στις κατάφυτες πλαγιές.

Στην προσπάθειά μας να γνωρίσουμε την περιοχή επιλέξαμε μια πορεία από το Αμπελοχώρι προς την Παλιά Γκοντοβάσδα. Οι χάρτες δεν είναι καθόλου διαφωτιστικοί αφού συνεχώς νέοι ορεινοί δρόμοι ανοίγονται και τα παλιά μονοπάτια δεν είναι καταγεγραμμένα ή απλά έχουν κλείσει λόγω αχρησίας.

Πρωί της Κυριακής λοιπόν στο Αμπελοχώρι (Μποροβίκο) όπου όλα σχεδόν τα σπίτια είναι κλειστά και μόνο στην πλατεία συναντάμε κάποιους ανθρώπους. Ρωτώντας μαθαίνουμε περίπου την πορεία μας. Ακολουθούμε χωματόδρομο που στο τέλος του χωριού στρίβει αριστερά και κατευθύνεται νότια, παράλληλα με την άσφαλτο σε σταθερό υψόμετρο περίπου 900 μέτρων. Λάσπη πολλή από τις πρόσφατες βροχές που κολλάει στα άρβυλά μας. Σήμερα όμως είναι μια μέρα όμορφη, ιδανική για περπάτημα.

Μετά από πορεία μιάμιση ώρας σχεδόν και αφού αγνοήσουμε δυο δεξιές διακλαδώσεις φτάνουμε σε δίστρατο. Αριστερά κατευθύνεται προς το Ματονέρι ενώ δεξιά στην εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, σημείο αναφοράς για όλη την περιοχή. Εδώ μαζεύεται κόσμος πολύς την παραμονή της γιορτής, παρακολουθούν το εσπερινό, τρώνε και κοιμούνται στην ύπαιθρο μέχρι το ξημέρωμα της μεγάλης γιορτής.

Η εκκλησία χτίστηκε το 1779 και είναι ρυθμού βασιλικής με αξιόλογο τέμπλο και αγιογραφίες στο εσωτερικό της. Είναι ότι απέμεινε από το παλιό χωριό της Γκοντοβάσδας που κατοικούνταν από 350 οικογένειες. Οι επιδρομές των ληστών ανάγκασαν τους ανθρώπους να παρατήσουν τα σπίτια τους και να αναζητήσουν την τύχη τους στη Μακεδονία. Οι 30 οικογένειες που απέμειναν έχτισαν τη σημερινή Καλομοίρα. Λίγο ποιό ψηλά χαμένα στη βλάστηση διακρίνουμε τα ερείπια της μονής του Αγίου Αθανασίου.

Και για την επιστροφή μια έκπληξη. Ανακαλύπτουμε το παλιό μονοπάτι που ένωνε την Γκοντοβάσδα με το Αμπελοχώρι, γεγονός που μας έδωσε την ευκαιρία μιας πολύ ενδιαφέρουσας πεζοπορίας μέσα από δάση και ρέματα. Μια μοναδική διαδρομή που αξίζει να σηματοδοτηθεί και να αναδειχτεί προσελκύοντας κόσμο στην περιοχή.

__________________ Άρθρα στην ίδια Περιοχή __________________

Στις δασωμένες πλαγιές του Δοκιμιού Στα δάση του Ασπροποτάμου Ανοιξιάτικη πορεία στο δάσος της Καστανιάς Μοράβα Στην γειτονιά της Ρόνας Ανάβαση στο Δοκίμι Από το Στεφάνι στην Μοράβα Στην κατάλευκη Μοράβα Στο χιόλι, μια μέρα παγωμένη Στο δάσος της Καστανιάς Ασπροποτάμου Αμάραντος (Βεντίστα) Ανθούσα (Λεπενότσα ή Λίπιντζα) Καλλιρρόη (Βελίτσιανη) Καστανιά (Κουστιάνα) Κατάφυτο (Κοτόρι) Στεφάνι (Σκληνιάσα)