Το Παναιτωλικό είναι το σήμα κατατεθέν των ορειβατών της Αιτωλοακαρνανίας, κάτι αντίστοιχο με τον δικό μας Κόζιακα. Αποτελεί τη νοτιοανατολική συνέχεια των ορέων του Βάλτου και είναι το τελευταίο βουνό της Ρούμελης πριν από τον κάμπο του Αγρινίου. Ξεκινά νότια της λίμνης των Κρεμαστών και συνεχίζει ανατολικά των λιμνών Λυσιμαχίας και Τριχωνίδας. Η ψηλότερη κορφή του είναι ο Κατελάνος (1924 μ.) ή αλλιώς Κυρά Βγένα. Πιο χαμηλές είναι η Κόκα (1737 μ.) ο Κούτουπας (1795 μ.) η Τσίνα (1716 μ.) και η Κρημνίτσα (1819 μ.)
Πρόκειται για ένα βουνό αρκετά δασωμένο. Κυριαρχεί το κεφαλλονίτικο έλατο μεταξύ 700 και 1600 μέτρων ενώ χαμηλότερα συναντάμε αριές, πουρνάρια, άρκεθους, δρυς κ.λ.π. Πάνω από τα 1600 μέτρα υπάρχουν λιβάδια όπου βόσκουν μικρά κοπάδια αγελάδων και προβάτων.
Δυο είναι οι γνωστότερες διαδρομές προς τον Κατελάνο. Η πρώτη ξεκινά από το χωριό Περιστέρι (υψ. 710 μ.) περνά από το ορειβατικό καταφύγιο του ΕΟΣ Αγρινίου και φτάνει στην κορυφή μετά από πεντάωρη πορεία. Η δεύτερη έχει αφετηρία το χωριό Αγία Παρασκευή (υψ. 270 μ.) και καταλήγει στην κορυφή μετά από 4 ώρες πορείας. Και οι δυο είναι σηματοδοτημένες.
Εμείς προτιμήσαμε μια τρίτη και λιγότερο γνωστή διαδρομή που ξεκινά από το Λαμπίρι, αμέσως μετά τον Προυσό Ευρυτανίας. Είναι ένα ορεινό χωριό στις ανατολικές πλαγιές του Παναιτωλικού και σε υψόμετρο 1000 μέτρων. Λίγο έξω από το χωριό και δεξιά ξεκινά ένας χωματόδρομος κακής βατότητας που καταλήγει στο τέλος του δάσους, στα 1500 μέτρα υψόμετρο. Από εδώ συνεχίζει σημαδεμένο μονοπάτι με ανατολική αρχικά κατεύθυνση που σύντομα στρέφεται αριστερά και κατεβαίνει σε ένα μικρό μαντρί. Στη συνέχεια στρίβει αριστερά και ανεβαίνει μια απότομη πλαγιά περνώντας κάτω από την κορυφή Κρημνίτσα για να φτάσει σε ένα μικρό διάσελο.
Προτιμήσαμε να παρακάμψουμε αυτό το κομμάτι του μονοπατιού για να σκαρφαλώσουμε στην απόκρημνη Κρημνίτσα. Στο τέλος του μονοπατιού στρίψαμε αριστερά ανεβαίνοντας την πλαγιά για να φτάσουμε στην κορυφή και να κατεβούμε από την πίσω πλευρά της για να ξανασυναντήσουμε το μονοπάτι.
Από εδώ ακολουθώντας τα συνεχή κόκκινα σημάδια στις πέτρες και στα βράχια περνάμε μέσα από ένα χαρακτηριστικό λούκι για να βγούμε στη βάση της κορυφής σε αλπικό λιβάδι. Περπατώντας με νότια κατεύθυνση φτάνουμε στο τριγωνομετρικό της κορυφής μετά από δυο ώρες από την αρχή του μονοπατιού. Κάτω από τα πόδια μας η Τριχωνίδα, η μεγαλύτερη λίμνη της Ελλάδας. Σύννεφα σηκώνονται από την επιφάνειά της και σε ελάχιστο χρόνο σκεπάζουν την κορυφή, για να διαλυθούν γρήγορα.
Ξεχωρίζουμε την πόλη του Αγρινίου και βορειότερα τον Αμβρακικό. Πάνω από τα κεφάλι μας πετά ένα όρνιο (Gyps fulvus) από τα ελάχιστα που απέμειναν στη χώρα μας. Στην ορνιθοπανίδα του βουνού αναφέρονται ακόμα ο χρυσαετός, ο φιδαετός και η ποντικοβαρβακίνα από τα μεγάλα αρπακτικά, ένας από τους λόγους για τους οποίους το βουνό μαζί με την Τριχωνίδα εντάχθηκαν στο δίκτυο Natura 2000.
Επιστρέφουμε με την απειλή της βροχής που τελικά ποτέ δεν έπιασε.
